Tunus: Desantralizasyon Konferansı: demokrasi ve yerel kalkınma için güçlü bir araç 7.06.2012

Yaklaşık 200 yerel ve merkezi yönetim, bölgesel ve uluslararası teşkilat temsilcisi ve Tunus Ulusal Kurucu Meclisi üyeleri 28-30 Mayıs 2012 tarihlerinde Tunus’taki desantralizasyon ve anayasal süreci tartışmak üzere Tunus’ta bir araya geldi. Konferans, Tunus Kentleri Ulusal Federasyonu (FNVT), UCLG, Barselona İl Yönetimi, Fransızca Konuşan Belediye Başkanları Derneği (AIMF) ve Arap Kentler Birliği (ATO) tarafından ortaklaşa düzenlendi.

Konferansın açılışında merkezi yönetim temsilcileri, Tunus Ulusal Kurucu Meclisi’nin Yerel Yönetim Komisyon Başkanı ile UCLG Başkanı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı olan Kadir Topbaş yer aldı. Tunus Belediye Başkanı ve Tunus Kentleri Ulusal Federasyonu (FNTV) Başkanı Saifallah Lasram, açılış konuşmasında yerel yönetim ve yerel demokrasiyi güçlendirmek için yeni anayasada yer alması gereken ilkeleri hatırlattı. İçişleri Bakanlığı’nda Reformasyondan sorumlu Müsteşar Said Mechichi, İçişleri Bakanı adına, desantralizasyonun devletin birliğini güçlendirmede gelecek için elzem bir seçenek olduğunu yeniden teyit etti.  Dr. Kadir Topbaş, Tunus yerel demokrasisini güçlendirmek için yerel aktörlere ve yönetimlere yardım etme hususunda UCLG’nin kararlılığını belirtti.

Desantralizasyon konulu ilk müzakerenin ardından katılımcılar üç parallel atölye çalışmasında desantralizasyon ve yetkilendirme arasında denge, yerel yönetimlerin kalkınma ve sivil toplumla olan ilişkilerindeki rolü üzerine fikir ürettiler.

İlk atölye çalışmasında UCLG-MEWA Genel Sekreteri Mehmet Duman, UCLG-MEWA’nın Orta Doğu ve Batı Asya Bölgesi’ndeki yerel yönetimin ve desantralizasyonun güçlenmesine hizmet eden çalışmalarının altını çizerek, desantralizasyon bağlamında bölgeyi ve mevcut durumu yansıtan bir konuşma yaptı.

Eski Kaymakam ve Belediye Başkanı Dr. Ahmet N. Helvacı, Türkiye’deki yerel yönetim ve desantralizasyon konusunda bir sunum gerçekleştirdi.

Yerel otonominin önemini vurgulamak, farklı seviyelerde yerel toplulıklar oluşturmak, sorumlulukların ve kaynakların yönetimin farklı seviyeleri tarafından uygun bir şekilde paylaşılmasını sağlamak, hemşehrilerin katılımını teşvik etmek ve yerel yönetimler üzerinde kontrol sağlayan bir mevzuat oluşturmak için Tunus’un yeni anayasasında siyasi, idari ve mali desantralizasyonu bir araya getirmeyi teşvik etmenin gerekliliği hususunda fikir birliğine varıldı.  

Gerçekleşen üç atölye çalışması esnasında katılımcılar bölgesel eşitsizliği azaltmak için bölgesel idare seviyesi olarak bölgelerin durumu, merkezi yönetimlerin yerel yönetimler üzerindeki kontrolünün zayıflaması ve yönetimin farklı seviyeleri arasında daha yapıcı bir işbirliği sağlamak için merkezi yönetim ve yerel idareler arasında en uygun bağlantının kurulması için ilgili yer, yerel vergi sistemini güçlendirme ve çeşitlendirmenin gerekliliği, şeffaflığı ve etkili yönetimi geliştirerek  şeffaf ve tahmin edilebilir bir temelde yerel yönetimlere kaynak aktarılması ve ayrıca yerel yönetim sistemi oluşturma gibi konularda müzakerelerde bulundular. Sivil toplum ile ilgili konularda, katılımcılar katılımcı demokrasi ile temsilci demokrasinin bir arada olması gerektiğine karar verdiler. Katılımcılar eskiden yönetime sadakat gösteren sivil toplumun kendi kararlarını dile getiren bir role büründüğünü resmen kayda geçtiler. Ayrıca ülkenin üçte birinde beleidye bulunmadığı ve her hemşehriye aynı önceliklerin tanınması gerektiğinin de altı çizildi.

Desantralizasyon ve yerel yönetişimin güçlenmesi ülkenin gelecekteki kalkınmasını sağlamlaştırmada önemli bir yoldur. Uluslararası ortaklar değişim sürecinde destek sağlamayı ve yerel yönetimlerin rolünü güçlendirmeyi teklif ettiler.

Kapanışta, yerel yönetimler karşılaştıkları ihmallere karşı uyarıda bulundular ve parlamenterlere anayasa sürecinde bir diyalog oluşturmak için seçmen yerel yönetimlerle görüşmeleri için çağrıda bulundular. Ayrıca yeni anayasanın gelişimine katkı sağlamak için bazı pilot projelere ön ayak olmayı teklif ettiler.