Ban Ki-moon: Suriye’nin kültürel mirasının tahribatına son verilmelidir 21.03.2014

BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon, UNESCO Genel Direktörü Irina Bokova’nın ve BM ve Arap Devletleri Ortak Suriye Özel Temsilcisi Lakhdar Brahimi’nin Açıklaması: Suriye’nin kültürel mirasının tahribatına son verilmelidir               
Genel Sekreter Ban Ki-moon, BM Genel Merkezi, 12 Mart 2014

Suriye halkları hesaplanması imkansız insani kayıplara ve sıkıntılara maruz kalmaya devam ederken, ülkelerinin zengin kültürel miras dokusu da paramparça edilmektedir.

Dünya Mirası alanlarına, ciddi ve bazen de geri döndürülemez hasarlara verilmektedir. Bunların dördü, askeri amaçlarla kullanılmakta ya da savaş alanlarına dönüştürülmüş durumdadır: Halep Kalesi de dahil olmak üzere, Kuzey Suriye’deki ve Halep’deki antik köylerde yer alan Palmira, Krak des Chevaliers ve Aziz Simeon Bazilikası.

Arkeolojik alanlar, sistematik olarak yağmalanmakta ve kültürel varlıkların yasadışı ticareti, benzeri görülmemiş seviyelere ulaşmaktadır.

Suriye’nin mirasının, ideolojik nedenlerden ötürü kasıtlı olarak hedef alındığına yönelik endişe verici bilgiler mevcuttur. Sanattaki insan tasvirleri, radikal gruplar tarafından tahrip edilmekte, Suriye’nin zengin kültürel çeşitliliğinin eşsiz kanıtları ortadan kaldırılmaktadır.

Suriye kültürünün – Hıristiyanlık öncesi, Hıristiyanlık ve İslamiyet dönemleri dahil olmak üzere –  tüm katmanları saldırı altındadır.

Bu değerli mirasın tahrip edilmesi, Suriye halkının ve tüm insanlığın kimliğini ve tarihini ciddi şekilde etkilemekte olup, gelecekte de uzun yıllar boyunca toplumun temellerine zarar vermeye devam edecektir. Kültürel mirasın korunmasının insan hayatlarının korunmasından ayrı düşünülmemesi ve insani ve barışçıl çabaların ayrılmaz bir parçası olması gerekmektedir.

Bundan ötürü, aşağıdaki ortak çağrıyı yapıyoruz:

·         Tüm tarafları, Suriye’nin mirasın tahrip edilmesine derhal son vermeye ve 22 Ocak 2014’te kabul edilen 2139 Sayılı BM Güvenlik Kurulu Kararı gereğince, Dünya Mirası Alanları’nın korunması suretiyle Suriye’nin zengin sosyal mozaiğini ve kültürel mirasını kurtarmaya davet ediyoruz.

·         Kültürel alanların, askeri amaçlarla kullanılmasını kınıyor ve çatışmanın tüm taraflarını, başta 1954’te Lahey’de imzalanan Silahlı Çatışma Durumunda Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi  ile özel uluslararası insani yardım kanunları olmak üzere,   uluslararası yükümlülüklere uymaya çağırıyoruz.

·         Gümrük, ticaret ve sanat piyasası ile ilgili tüm ülkeleri ve profesyonel kuruluşları olduğu kadar, bireyleri ve turistleri de çalıntı Suriye eserleri konusunda dikkatli olmaya, yasadışı olarak ithal edilmiş, ihraç edilmiş ve/veya satışa sunulmuş olması mümkün olan kültürel varlıkların menşeini teyit etmeye ve 1970 tarihli Kültür Varlıklarının Kanunsuz İthal, İhraç ve Mülkiyet Transferinin Önlenmesi ve Yasaklanması İçin Alınacak Tedbirlerle İlgili Sözleşme’ye bağlı kalmaya çağırıyoruz.

Suriye’nin kültürel mirasının korunmasına yönelik çabalarımız, şiddetin sona erdirilmesi ve barışa ulaşılmasına yönelik daha geniş çaplı çabalarımızın bir parçası olmalıdır. Geçmişin mirasının tahrip edilmesi, gelecek nesilleri güçlü bir mirastan mahrum bırakır, nefreti ve çaresizliği derinleştirir ve uzlaşmanın teşvik edilmesine yönelik tüm girişimleri zayıflatır. Zaman, tahribatı sonlandırma, barışı inşa etme ve ortak mirasımızı koruma zamanıdır.